Puchar Volpiego dla najlepszego aktora
Nagroda za | najlepszy występ aktora |
---|---|
Przyznający | |
Państwo |
|
Lokalizacja | Wenecja |
Pierwsze rozdanie | 1932 |
Puchar Volpiego dla najlepszego aktora (wł. Coppa Volpi per la migliore interpretazione maschile) – nagroda przyznawana corocznie na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji za najlepszą rolę męską spośród filmów konkursu głównego. Wyróżnienie, nazwane na cześć założyciela festiwalu Giuseppe Volpiego, przyznaje międzynarodowe jury. Nazwa i forma nagrody funkcjonuje od trzeciej edycji imprezy, czyli od 1935[1] – wcześniej przyznawano aktorom Złote Medale. W latach 1939–1940, 1943–1946 i 1969–1982 nagroda nie była przyznawana.
Statystyki
Najczęściej, jak do tej pory, nagradzane były role aktorów amerykańskich (32 wyróżnionych) i francuskich (7). W jednym przypadku jury przyznało nagrodę dla aktorskiego kolektywu (od trzech aktorów wzwyż) – dotyczyło to amerykańskiego filmu Chorągiewki (1983, sześciu nagrodzonych aktorów)[2] w reżyserii Roberta Altmana.
Dotychczas pięciu aktorom udało się zdobyć Puchar Volpiego dwukrotnie[3]. W kolejności chronologicznej byli to:
- Amerykanin Fredric March (1932, 1952)
- Francuz Jean Gabin (1951, 1954)
- Japończyk Toshirō Mifune (1961, 1965)
- Amerykanin Sean Penn (1998, 2003)
- Hiszpan Javier Bardem (2000, 2004).
Jean Gabin był jedynym zdobywcą nagrody za role w dwóch różnych filmach (1954). Pierwszymi czarnoskórymi laureatami byli amerykańscy aktorzy David Alan Grier i Michael Wright (obaj nagrodzeni w 1983). Najmłodszym zdobywcą nagrody był Chińczyk Xia Yu (1994) – miał skończonych zaledwie 18 lat[4]. Najstarszym laureatem był 80-letni Amerykanin Don Ameche (1988).
Amerykanie Jack Lemmon i Sean Penn to jedyni aktorzy, którzy zdobyli nagrody aktorskie na wszystkich trzech najważniejszych europejskich festiwalach filmowych: nagrodę dla najlepszego aktora na MFF w Cannes, Srebrnego Niedźwiedzia na MFF w Berlinie oraz Puchar Volpiego na MFF w Wenecji. Dwie role nagrodzone w Wenecji przyniosły ich laureatom również Oscara dla najlepszego aktora (Fredric March i Paul Muni)[5].
Żadnemu polskiemu aktorowi nie udało się jak dotychczas zdobyć tej nagrody.
Laureaci Pucharu Volpiego
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Fredric_March-1_%28cropped%29.jpg/220px-Fredric_March-1_%28cropped%29.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Jean_Gabin_1958.jpg/220px-Jean_Gabin_1958.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Toshiro_Mifune_1954_Scan10003_160913.jpg/220px-Toshiro_Mifune_1954_Scan10003_160913.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/Brad_Pitt_Cannes.jpg/220px-Brad_Pitt_Cannes.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Pierfrancesco_Favino_2008.jpg/220px-Pierfrancesco_Favino_2008.jpg)
Rok | Aktor | Tytuł polski | Tytuł oryginalny |
---|---|---|---|
1932 | ![]() | Doktor Jekyll i pan Hyde | Dr. Jekyll and Mr. Hyde |
1934 | ![]() | Viva Villa! | Viva Villa! |
1935 | ![]() | Zbrodnia i kara | Crime et châtiment |
1936 | ![]() | Pasteur | The Story of Louis Pasteur |
1937 | ![]() | Władca | Der Herrscher |
1938 | ![]() | Pigmalion | Pygmalion |
1941 | ![]() | Don Buonaparte | Don Buonaparte |
1942 | ![]() | Bengasi | Bengasi |
1947 | ![]() | Monsieur Vincent | Monsieur Vincent |
1948 | ![]() | Proces | Der Prozeß |
1949 | ![]() | Portret Jennie | Portrait of Jennie |
1950 | ![]() | Asfaltowa dżungla | The Asphalt Jungle |
1951 | ![]() | Noc jest moim królestwem | La nuit est mon royaume |
1952 | ![]() | Śmierć komiwojażera | Death of a Salesman |
1953 | ![]() | Komunia bez spowiedzi | Le bon Dieu sans confession |
1954 | ![]() | Zdarzyło się w Paryżu Nie tykać łupu | L’air de Paris Touchez pas au grisbi |
1955 | ![]() | The Deep Blue Sea | The Deep Blue Sea |
![]() | Bohaterowie są zmęczeni | Les héros sont fatigués | |
1956 | ![]() | Czarny rynek w Paryżu | La traversée de Paris |
1957 | ![]() | Kapelusz pełen deszczu | A Hatful of Rain |
1958 | ![]() | Koński pysk | The Horse’s Mouth |
1959 | ![]() | Anatomia morderstwa | Anatomy of a Murder |
1960 | ![]() | Pieśni chwały | Tunes of Glory |
1961 | ![]() | Straż przyboczna | 用心棒 Yôjinbô |
1962 | ![]() | Ptasznik z Alcatraz | Birdman of Alcatraz |
1963 | ![]() | Tom Jones | Tom Jones |
1964 | ![]() | Za króla i ojczyznę | King and Country |
1965 | ![]() | Rudobrody | 赤ひげ Akahige |
1966 | ![]() | Prawie człowiek | Un uomo a metà |
1967 | ![]() | Poranek | Јутро Jutro |
1968 | ![]() | Twarze | Faces |
1983 | ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | Chorągiewki | Streamers |
1984 | ![]() | Przeprawa | ਪਾਰ Paar |
1985 | ![]() | Policja | Police |
1986 | ![]() | Prezent pod choinkę | Regalo di Natale |
1987 | ![]() ![]() | Maurycy | Maurice |
1988 | ![]() ![]() | Fortuna kołem się toczy | Things Change |
1989 | ![]() ![]() | Która godzina? | Che ora è? |
1990 | ![]() | Jedyny świadek | Единственият свидетел Edinstveniyat svidetel |
1991 | ![]() | Moje własne Idaho | My Own Private Idaho |
1992 | ![]() | Glengarry Glen Ross | Glengarry Glen Ross |
1993 | ![]() | Rozdarta dusza | Un'anima divisa in due |
1994 | ![]() | W upalnym słońcu | 陽光燦爛的日子 Yang guang can lan de ri zi |
1995 | ![]() | Rzeźnik | Der Totmacher |
1996 | ![]() | Michael Collins | Michael Collins |
1997 | ![]() | Romans na jedną noc | One Night Stand |
1998 | ![]() | Harmider | Hurlyburly |
1999 | ![]() | Topsy-Turvy | Topsy-Turvy |
2000 | ![]() | Zanim zapadnie noc | Before Night Falls |
2001 | ![]() | Światło moich oczu | Luce dei miei occhi |
2002 | ![]() | Podróż zwana miłością | Un viaggio chiamato amore |
2003 | ![]() | 21 gramów | 21 Grams |
2004 | ![]() | W stronę morza | Mar adentro |
2005 | ![]() | Good Night and Good Luck | Good Night and Good Luck |
2006 | ![]() | Hollywoodland | Hollywoodland |
2007 | ![]() | Zabójstwo Jesse’ego Jamesa przez tchórzliwego Roberta Forda | The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford |
2008 | ![]() | Ojciec Giovanny | Il papà di Giovanna |
2009 | ![]() | Samotny mężczyzna | A Single Man |
2010 | ![]() | Essential Killing | Essential Killing |
2011 | ![]() | Wstyd | Shame |
2012 | ![]() ![]() | Mistrz | Master |
2013 | ![]() | Miss Violence | Miss Violence |
2014 | ![]() | Złaknieni | Hungry Hearts |
2015 | ![]() | Subtelność | L’hermine |
2016 | ![]() | Honorowy obywatel | El ciudadano ilustre |
2017 | ![]() | Zniewaga | قضية رقم ٢ L’insulte |
2018 | ![]() | Van Gogh. U bram wieczności | At Eternity’s Gate |
2019 | ![]() | Martin Eden | Martin Eden |
2020 | ![]() | Padrenostro | Padrenostro |
2021 | ![]() | Mokra robota 2 | On the Job: The Missing 8 |
2022 | ![]() | Duchy Inisherin | The Banshees of Inisherin |
2023 | ![]() | Pamięć | Memory |
Przypisy
- ↑ Everything You Need to Know About the Venice Film Festival. Italy Magazine. [dostęp 2019-08-22]. (ang.).
- ↑ Vincent Canby: 'Streamers' Adapted by Altman. "The New York Times", 1983-10-09. [dostęp 2020-11-24]. (ang.).
- ↑ Pietro Gallina: Ten things to be discovered about the Venice International Film Festival. Venezia da vivere, 2018-08-21. [dostęp 2020-11-24]. (ang.).
- ↑ Cheng Guo: In the Heat of the Sun (1994): A Nostalgic Wet Dream. Foxes Den, 2017-07-05. [dostęp 2020-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-27)]. (ang.).
- ↑ Susan King: Venice Film Festival showcased Oscar winners from ‘Joker’ and ‘The Shape of Water’ to ‘Hamlet’ and ‘Jekyll and Hyde’. Gold Derby, 2020-09-02. [dostęp 2020-11-24]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Festiwal Filmowy w Wenecji w portalu IMDb.com
- Festiwal Filmowy w Wenecji w portalu filmweb.pl
- p
- d
- e
- p
- d
- e